اين نامه را سه
هفته پيش و همزمان با انتشار كليد اختلافي و پرغلط آزمون وكالت 90 از سوي كانون
وكلا به رشته‌ي تحرير درآورده و براي جناب آقاي كشاورز ارسال كردم.
به‌نام خدا
جناب آقاي دكتر
كشاورز٬
رييس محترم اتحاديه‌ي سراسري كانون‌هاي وكلاي دادگستري ايران
با سلام و احترام.
رييس محترم اتحاديه‌ي سراسري كانون‌هاي وكلاي دادگستري ايران
با سلام و احترام.
چندي پيش كانون‌هاي
وكلاي دادگستري كشور در نامه‌اي به رييس محترم قوه‌ي قضاييه نارضايتي خود را از
برگزاري دوباره‌ي آزمون مركز مشاوران و كارشناسان قوه‌ي قضائيه ابراز داشته و از
اين مقام عالي خواستار متوقف كردن چنين اقدامي شدند. علاوه بر اين٬ خود جنابعالي
هم چندي پيش در يادداشتي در روزنامه‌ي شرق از برگزاري اين آزمون و تبعات ناگزير آن
ابراز نگراني فرموديد و با تذكار پاره‌اي موارد حقوقي و قانوني٬ در اجراي اصل هشتم
قانون اساسي (وظيفه‌ي همگاني امر به معروف و نهي از منكر) خود را مكلف به سخن گفتن
در اين باره دانستيد.
در اين‌كه
برگزاري چنين آزموني يا هر آزمون مشابه ديگري كه به موازات كانون وكلا در صدد صدور
پروانه‌ي مشاوره‌ي حقوقي يا وكالت باشد٬ فاقد وجاهت قانوني بوده و با اصل استقلال
وكلاي دادگستري منافات دارد٬ ترديدي نيست. اما سوال اين‌جاست كه آيا كانون وكلا
توانسته است در سال‌هاي اخير فرايند گزينش مناسب و قابل اعتمادي را براي انتخاب
كارآموزان وكالت تدارك ببيند؟ آيا كانون وكلا كه –به حق و حقيقت- هر رويه‌ي موازي‌اي
را براي انتخاب متقاضيان پروانه‌ي وكالت برنمي‌تابد٬ خود در چند سال اخير عملكرد
بي‌نقص و قابل دفاعي براي انتخاب كارآموزان وكالت داشته است؟ آيا همچنان كه سوزني
به اين و آن مي‌زند و به نقد و رد عملكرد ديگران مي‌پردازد٬ جوالدوزي هم براي خود
در نظر گرفته است تا با نقد منصفانه‌ي كارنامه‌ي خود٬ سهم خود را در پديد آمدن
فرايندهاي موازي اين‌چنيني و استقبال داوطلبان از اين فرايندها بپذيرد؟
آقاي دكتر٬
بحث بر سر ظرفيت‌هاي
ناچيز پذيرش داوطلبان نيست كه همه‌مان تا حد زيادي از محدوديت‌هاي كانون در اين
خصوص آگاه هستيم و ملامتي را از اين بابت روا نمي‌داريم. بلكه بحث بر سر نحوه‌ي
انتخاب داوطلبان و طراحي سوال‌هاي آزمون و برگزاري آن است. جنابعالي كه نمي‌خواهيد
بگوييد حتي در زمينه‌ي طراحي سوال‌ها هم دست و بال كانون را بسته‌اند و امكان
برگزاري آزموني منصفانه٬ متعادل و استاندارد را از شما گرفته‌اند؟ جنابعالي كه قصد
مزاح با داوطلبان را نداريد كه بگوييد حتي براي انتشار پاسخ‌نامه‌ي درست و بي‌غلط
آزمون هم دچار محدوديت هستيد؟
نگارنده به عنوان
كسي كه سال‌هاست در مقاطع مختلف دانشگاهي –در داخل و خارج ايران- به تحصيل مشغول
است٬ شهادت مي‌دهد كه آزمون‌هاي وكالت دو سال اخير كانون در مجموع از وضعيت
استاندارد فاصله داشته و حاوي نقايص ساختاري و علمي متعددي بوده‌اند. شاهد اين
مدعا٬ تعداد قابل توجه سوال‌هاي حذف شده در امتحان سال 89 است و همچنين تغيير برخي
پاسخ‌ها پس از انتشار كليد كه نشان از ترديد حتي طراحان سوال‌ها در پاسخ به آن‌ها داشت.
گواه ديگر٬ اختلاف نظر اساتيد و صاحب‌نظران بر سر پاره‌اي از سوال‌هاست كه تا كنون
نيز ادامه يافته و به نتيجه‌ي قطعي‌اي منجر نشده است. شاهد ديگر٬ كليد آزمون امسال
است كه در آن پاسخ برخي سوال‌ها به طرز شگفت‌آوري مغاير با نظر تمام شركت‌كنندگان
و اساتيد و صاحب‌نظران است. چنين مغايرتي يا نشان از كم‌دقتي طراحان كليد دارد و
يا خبر از درك متفاوت آنان از مباحث متعارف حقوقي مي‌دهد. احتمال ديگري نيز البته
وجود دارد كه سوال‌ها آن‌قدر اختلافي و شبهه‌ناك است كه اصولا امكان اجماع در خصوص
آن‌ها وجود ندارد. علت٬ هر كدام از اين‌ها كه باشد٬ نشانه‌ي صريحي‌ست بر اين كه
اين سوال‌ها از چارچوب استانداردي كه متعارف چنين آزموني‌ست به دور بوده‌اند.
آقاي كشاورز٬
اين توجيه قديمي
كه "سختي و راحتي امتحان٬ هرچه باشد٬ براي همه است" چيزي از مسئوليت
طراحان سؤال كم نمي‌كند. جنابعالي و همكاران محترمتان كه عمر شريف و پربارتان را
در دفاع از عدالت سپري كرده‌ايد٬ خوب مي‌دانيد كه اشتباه‌هايي از اين دست در آزمون‌هاي
رقابتي٬ اگر چه متوجه تمامي داوطلبان است٬ اما به سادگي مي‌تواند نتايج غيرمنصفانه‌اي
را برخي از آن‌ها به دنبال داشته باشد.
دانشجويي كه زمان زيادي را صرف پاسخ‌گويي به يك سوال اشتباه مي‌كند –و اين
سوال بعدها در پاسخ‌نامه حذف مي‌شود- نسبت به دانشجويي كه در پاسخ به اين سوال بي
صرف زمان چنداني گزينه‌اي را انتخاب مي‌كند٬ مورد ظلم قرار گرفته است. اين هر دو٬
با وجود هزينه‌هاي متفاوتي كه براي پاسخ به اين سوال پرداخته‌اند٬ در پايان نتيجه‌ي
مشابهي را حاصل كرده‌اند كه تناسبي با آن زحمت و هزينه ندارد و تنها نتيجه‌ي بي‌مبالاتي
و كم دقتي طراحان بوده است. در مثال ديگر٬ دانشجويي كه با استناد به يك ماده‌ي
حقوقي –يا نظر يك استاد برجسته- گزينه‌اي را به درستي انتخاب مي‌كند و بعد مشخص مي‌شود
كه نظر طراحان سوال به ماده‌ي حقوقي ديگري – يا نظر استاد صاحب‌نظر ديگري- بوده
است٬ امتياز سوال را نه از بابت كم‌سوادي و بي‌دقتي٬ كه تنها از بابت شبهه‌ناك
بودن و اختلاف نظر در پاسخ سوال از دست داده است. سوال اين‌جاست كه آيا واقعا
لزومي دارد كه از درياي مطالب حقوقي٬ انگشت بر روي مطالب اختلافي و مورد ترديد
گذاشته شود و در نتيجه٬ معيار ارزيابي داوطلبان در آزموني تا اين حد حساس٬ به جاي
سواد و درك حقوقي آن‌ها به شانس و اقبالشان بسته شود؟
آقاي دكتر عزيز٬
راحت بگويم: بچه‌هاي
اين آب و خاك٬ جوانان اين مرز و بوم٬ چوب‌خط‌شان پر است. هر كس از هر جا كه دست و
زورش رسيد و مي‌رسد٬ آن‌هارا به تركه‌ي خود مي‌راند و بازي مي‌دهد. از مدارس بي‌سر
و سامان و آموزش ناقص و غير اصولي گرفته تا كنكور كابوس‌وار ورود به دانشگاه‌ها؛
از مؤسسه‌هاي دروغين آمادگي براي كنكور تا واسطه‌ها و كارچاق‌كن‌هاي بي‌انصاف؛ از
دانشگاه‌هاي بي‌استاد تا استاد‌هاي بي‌سواد؛ از سنجش‌هاي غيرمرتبط و غيرعلمي تا
گزينش‌هاي بي حساب و كتاب؛ از برخوردهاي سليقه‌اي تا بالا و پايين شدن‌هاي نه بر
اساس شايستگي و صدها داستان از اين دست؛ هر يك به قدر زور و انصاف نداشته‌ي خود
اين نسل سوخته را سيلي مي‌زند و به دلخواه خود سر مي‌دواند. باور نداريد٬ نگاهي به
موج فزاينده‌ي فرار نخبگان از سرزمين پدري خود بيندازيد تا عمق فاجعه دستگيرتان
شود.
خواهشم اين است
كه دست‌كم شما يكي از حلقه‌هاي اين زنجير نباشيد. شما ديگر دردي بر اين دردها
نيفزاييد. نمي‌گويم همه‌ي داوطلبان را پذيرش كنيد و به همه پروانه‌ي وكالت بدهيد.
حتي نمي‌گويم ظرفيت پذيرش را بالا ببريد تا تعداد بيشتري هر ساله خوشحال شوند. كه
شما هم محدوديت‌هاي بسياري داريد و بايد همه‌ي آن‌ها را در نظر بگيريد. اما مي‌توانم
از شما بخواهم كه در حدود همين مقدورات٬ نظمي به كارتان بدهيد كه امنيت خاطري به
داوطلبان بدهد و اطمينان‌شان را فزوني بخشد.
شما كه هميشه
دغدغه‌ي عدالت را داشته‌ايد٬ با شجاعت٬ در وهله‌ي اول دستور بازبيني كليد سؤالات
امسال را بدهيد و در وهله‌ي دوم ترتيبي را اتخاذ فرماييد كه سؤال‌هاي سال‌هاي آتي
به شيوه‌ي متعادل‌تري طراحي شود. هنر اين نيست كه با طراحي سؤال‌هاي اختلافي و
مورد ترديد بر وزن شانس و اقبال در قبولي داوطلبان بيفزاييد. هنر آن است كه سوال‌ها٬
بي كمترين شيطنت و آزاري٬ توان علمي و سواد دانشجويان را محك بزند و اصولا كسي
انتظاري جز اين هم از شما ندارد.
آقاي كشاورز٬
بياييد و شما يكي
از آن كساني نباشيد كه جوانان نخبه‌ي اين آب و خاك را با سرخوردگي از خاك و ديار
خود فراري مي‌دهند. در شرايطي كه هيچ‌كس كار خود را درست انجام نمي‌دهد و پاسخگوي
كار نادرست خود هم نيست٬ بياييد و شما كار خود را درست انجام دهيد. بياييد و
استثنا شويد.
با عرض احترام‌ها
اويس رضوانيان
11 آذر 90
اويس رضوانيان
11 آذر 90
بعد از آزمون 84 که از راحت ترین آزمون های کانون بود و تقریبا بالای 1000 و خرده ای هم کارآموز جذب شد ؛ سیاست کانون ظاهرا تغییر کرده ...
پاسخحذفمن دنبال می کردم تمام سال ها تست ها رو ولی پارسال و امسال خفن ترین سال هایی بود که سوال داده بودن ... امسال که رسماً زده بودن انگار سیم آخر !!!
سوال های پارسال رو من با یک وکیل 30 سال تجربه یعنی نشسته بودیم می خوندیم ، باورت نمیشه بعد از یک ساعت بحث و اما و اگر ، عاقبت دو به شک یکی از گزینه ها رو علامت می زدیم و کسی باورش نمی شد اینقدر محتوای سوال ها دو پهلو باشه ...
امسال هم که دیگه ...
به نظر من اگر خود آقای کشاورز می نشست سر آزمون و تمدید پروانه وکالتش منوط می شد به قبولی در آزمون ، مسلماً مجبور می شد با دنیای وکالت خداحافظی کرده باشه و قطعاً به مرحله ی تشریحی نمی رسید ...
مرحله ای که به تقریب با توجه به اینکه 6 رشته مواد امتحانی داره و دو برابر ظرفیت هم قراره داوطلب جذب شده باشه ، 14000 - 15000 برگه امتحانی داره که معلوم نیست کی و با چه سطح سوادی و تحت چه مدت قراره تصحیح شون کرده باشه ...
آخرین خبر هم اینکه ایشون دیگه رییس اسکودا نیستن و دوره شون تمام شد .